Izdavačka delatnost Kopaoničke škole prirodnog prava – Slobodan Perović koja čini bogatu biblioteku naučnih radova posvećenih pravnoj teoriji i praksi, od decembra 2019. godine predstavljena je i naučnim časopisom Revija Kopaoničke škole prirodnog prava. Kao poseban i samostalan časopis Kopaoničke škole prirodnog prava – Slobodan Perović, Revija objavljuje naučne članke, komparativne studije, analize sudskih i arbitražnih odluka, komentare zakonskih rešenja, prikaze knjiga i druge naučne priloge istaknutih domaćih i inostranih autora.

Tematska sadržina priloga prilagođena je Heksagonu Kopaoničke škole prirodnog prava: Pravo na život, Pravo na slobodu, Pravo na imovinu, Pravo na intelektualnu tvorevinu, Pravo na pravdu i Pravo na pravnu državu, a objavljeni radovi raspoređeni su prema odgovarajućim katedrama Kopaoničke škole. Časopis izlazi dva puta godišnje – u maju i decembru, objavljuje se na srpskom jeziku, pri čemu se radovi inostranih i pojedinih domaćih autora objavljuju na engleskom jeziku. 

*  *  *

Pred nama se nalazi prvi broj Revije Kopaoničke škole prirodnog prava. Posvećen je sferi imovinsko-pravnih odnosa koji su, u određenim segmentima, praćeni prilozima iz oblasti procesnog prava, Prava EU i međunarodne trgovine. Sa aspekta sistematike Heksagona prirodnog prava, radovi u ovom broju po svojoj tematskoj sadržini ulaze u oblast katedara Pravo na imovinu i Pravo na pravdu Kopaoničke škole prirodnog prava. Broj okuplja petnaest radova raspoređenih u pet sekcija: Ugovor (I), Arbitraža, alternativno rešavanje sporova, sudovi (II), Privredna društva (III), Pravo EU (IV) i Međunarodna trgovina (V).

U prvoj sekciji, prof. dr Bénédicte Fauvarque-Cosson u članku Does Review on the Ground of Imprévision Breach the Principle of the Binding Force of Contracts, analizira pitanje raskida i izmene ugovora zbog promenjenih okolnosti u svetlu reforme francuskog Građanskog zakonika, sa posebnim osvrtom na primenu pravila o reviziji ugovora od strane francuskih sudova. Drugi rad, Right to a Clean Environment: Role of Contracts and Contract Law čiji je autor prof. dr Larry A. DiMatteo bavi se značajem ugovora i ugovornog prava za ostvarivanje ciljeva održivosti, pri čemu je posebna pažnja posvećena primeni klauzula o održivosti ugovora sa stanovišta opštih pravila ugovornog prava. Prof. dr Davor Babić, autor rada Contract Interpretation According to the Croatian Obligations Act analizira pitanje tumačenja ugovora prema pravilu contra proferentem sa stanovišta rešenja hrvatskog Zakona o obveznim odnosima. Rad The Enforceability of Smart Contracts čiji su autori dr Mateja Đurović i Franciszek Lech odnosi se na „pametne“ ugovore kao novi oblik ugovora koji nastaje kao rezultat razvoja savremenih tehnologija. Dr Jovan Nikčević napisao je rad Razgraničenje ugovora o delu i ugovora o prodaji u kome se podvlače osnovne distinkcije između pomenutih ugovora, polazeći od kriterijuma predviđenih Zakonom o obligacionim odnosima i Bečkom konvencijom o međunarodnoj prodaji robe. Sekcija se zaključuje radom Ključna pitanja ugovora o međunarodnoj distribuciji autorke Ljubice Tomić u kome se ugovor o međunarodnoj distribuciji analizira sa aspekata opštih pravila obligacionog prava, prava konkurencije i međunarodnog privatnog prava.

Uvodni rad u drugoj sekciji, Obligations of Arbitrators in International Commercial Arbitration autorke prof. dr Jelene S. Perović Vujačić analizira obaveze arbitara u međunarodnoj trgovinskoj arbitraži. U fokusu rada su osnovne obaveze koje arbitar preuzima prihvatanjem svog imenovanja, kao i pravne posledice povrede obaveza od strane arbitra. Prof. dr Milena Petrović napisala je rad Međunarodna trgovačka arbitraža i međunarodno privatno pravo u kome analizira uticaj međunarodnog privatnog prava na međunarodnu trgovačku arbitražu u svim segmentima i fazama arbitraže. Alternativnom rešavanju sporova posvećen je rad Consumer ADR: The Albanian Experience in Transporting EU Directive 2013/11 autorke prof. dr Nade Dollani. U radu su izloženi opšti principi EU Direktive 2013/11 i predstavljeno iskustvo Alba­nije u njenom prenošenju u nacionalno zakonodavstvo. Radovi koji slede posvećeni su pitanjima koja se odnose na sud i postupke pred sudovima. Dr Aleksandra Maganić u radu Ogledni postupak ili postupak za rješavanje spornog pravnog pitanja – sličnosti i razlike – bavi se komparativnom analizom oglednog postupka radi rešenja pitanja važnog za jedinstvenu primenu prava koji je u pravni sistem Hrvatske uveden reformom parničnog procesnog prava s jedne i postupka za rešavanje spornog pravnog pitanja koji se primenjuje u Srbiji s druge strane. Izlaganja o sudovima zaokružena su radom Trends in Respect of Specialization of Commercial Disputes Judiciary autora prof. dr Gorana Koevskog i dr Darka Spasevskog u kome su analizirani trendovi razvoja sudova posebne nadležnosti u oblasti privrednog prava sa osvrtom na iskustvo Makedonije u pogledu ovog pitanja.

Akademik prof. dr Jakša Barbić napisao je rad Djelovanje zajednice (poola) prava glasa koji ulazi u treću sekciju posvećenu oblasti privrednih društava. Akademik Barbić na sveobuhvatan način analizira zajednicu prava glasa koja se naziva i „pool“ prava glasa u društvu.

Za četvrtu sekciju, posvećenu pravu EU, prof. dr Gian Antonio Benacchio napisao je rad Interpretacija prava između ravnoteže i razumnosti u sudskoj praksi Evropske unije. Prof. Benacchio analizira sudsku praksu Suda Evropske unije u kontekstu njene mogućnosti da modelira nacionalna pravila prema standardima razumnosti, što može dovesti do nepravednih ili manje uravnoteženih rešenja. Autor ističe značaj interpretativnog delovanja luksemburškog Suda putem koga se može postići ravnoteža između „starih pravila i novih problema“, kao i između vrednosti, prava i interesa karakterističnih za društva u stalnoj i brzoj transformaciji.

Peta sekcija obuhvata dva rada iz oblasti međunarodne trgovine. Rad Pravila o poreklu robe kao nova granica spoljnotrgovinske liberalizacije autora prof. dr Predraga Bjelića upućuje na sve veći značaj globalnih proizvodnih lanaca u međunarodnoj trgovini, zbog koga se pristu­pa liberalizaciji režima pravila o poreklu proizvoda kroz različite oblike omogućavanja kumulacije porekla proizvoda. Prof. dr Radovan Kovačević u radu Pregovori SAD i Japana o novom bilateralnom trgovinskom sporazumu detaljno analizira pregovore između SAD i Japana o zaključenju novog trgovinskog sporazuma.

*  *  *

To bi bile osnovne crte prvog broja naše Revije. Predajući ovaj časopis pravničkoj javnosti, Kopaonička škola prirodnog prava – Slobodan Perović nastavlja da zida zdanje svoje publikovane reči, čineći ga bogatijim za još jedan pogled na opštem horizontu onog prava čija je svrha da služi pravdi kao stožernoj vrlini. Na to je obavezuje njen naučni identitet i integritet, a posebno je obavezuje stožerno ime njenog Osnivača.

Prof. dr Jelena S. Perović Vujačić
Glavni i odgovorni urednik